Ένα μοναδικό μουσείο στο νησάκι της λίμνης των Ιωαννίνων

Ένα μικρό αλλά εξαιρετικά περιεκτικό σε ιστορική μνήμη μουσείο λειτουργεί στο νησάκι των Ιωαννίνων στην λίμνη Παμβώτιδα. Στο Μουσειακό Συγκρότημα φιλοξενούνται μοναδικά έργα της Ηπειρώτικης τέχνης, από τον 17^ο αιώνα.

Ο Φώτης Ραπακούσης, υπεύθυνος του μουσείου Αλή Πασά ξεναγεί τους επισκέπτες στα μοναδικά εκθέματα ασημουργίας, κεραμουργείας, τοπικών παραδοσιακών ενδυμασιών, που συνέλεξε ο ίδιος τα τελευταία 48 χρόνια, τα περισσότερα από το εξωτερικό.

Όπως αναφέρει εκτίθενται: όπλα, κοσμήματα, χρηστικά αντικείμενα, κεραμικά από τον 17ο εώς τις αρχές του 20ου αιώνα, παραδοσιακές φορεσιές της Ηπείρου, αναπαράσταση χειμωνιάτικου οντά, αναπαράσταση του πνιγμού της Κυρα-Φροσύνης, σπήλαια όπου παρουσιάζονται ιστορικά γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έργα ζωγραφικής, λιθογραφίες και αντικείμενα λαογραφικού ενδιαφέροντος.

Στις προθήκες του μουσείου βρίσκονται το περίφημο χρυσοποίκιλτο καριοφίλι του Αλή Πασά, το αυθεντικό τσιμπούκι του Αλή πασά μήκους 1,62 μ., η αυθεντική μεταξωτή φορεσιά της Κυρα-Βασιλικής και το ασημένιο ξιφίδιο του εθνικού ευεργέτη Απόστολου Αρσάκη.

Το μουσείο φιλοξενεί αυθεντικές παραδοσιακές φορεσιές από το Μέτσοβο, το Ζαγόρι, την Κόνιτσα, το Συρράκο, το Πωγώνι, συλλογή κεραμικών από την Νίκαια της Βιθυνίας του 17^ου αι., από το Πέζαρο της Ιταλίας του 18^ου αι., της Απουλίας του 19^ου αι. και από τα Δαρδανέλλια του 19^ου – 20^ου αιώνα. Τα εκθέματα της κεραμικής σύμφωνα με τον κ. Ραπακούση, θα αποτελέσουν τμήμα ενός ξεχωριστού μουσείου στην πόλη των Ιωαννίνων.

Το ενδιαφέρον του επισκέπτη κεντρίζει η αναπαράσταση της θανάτωσης της κυρά Φροσύνης (1773–1801), ενός αμφιλεγόμενου προσώπου, της οποίας το τραγικό τέλος πέρασε στην σφαίρα του μύθου. Επρόκειτο για την σύζυγο του Γιαννιώτη εμπόρου της Βενετίας Δημητρίου Βασιλείου και μητέρα δύο παιδιών. Ο Αλής, έμαθε ότι είχε σχέσεις με τον γιό του Μουχτάρ, και για να ικανοποιήσει την νύφη του Πάσω, σύζυγο του Μουχτάρ κατέστρωσε σχέδιο για να συλλάβει και να θανατώσει την Ευφροσύνη.  Με εντολή του, το βράδυ της 11ης  Ιανουαρίου 1801, η Φροσύνη και 16 ακόμη γυναίκες χριστιανές και μουσουλμάνες που φέρονταν ότι είχαν παράνομες σχέσεις, οδηγήθηκαν στην λίμνη, όπου σύμφωνα με τον ισλαμικό δίκαιο τις έπνιξαν οι δήμιοι. Ουδείς συγγενής τους ενδιαφέρθηκε για να τις σώσει, καθώς η ζωή τους αποτελούσε σκάνδαλο και η κοινωνία τις θεωρούσε μοιχαλίδες και μάλιστα με αλλόθρησκους.[1]

Ένα φυσικό φρούριο προστατευμένο από την λίμνη των Ιωαννίνων, το νησάκι στην βορειοδυτική πλευρά της ήταν το τελευταίο οχυρό για τον Αλή πασά έπειτα από δυο χρόνια πολιορκίας των Ιωαννίνων αρχικά από τον Πασόμπεη και μετά τον Χουρσίτ, ο οποίος στάλθηκε από τον σουλτάνο Μαχμούτ Β΄, για να σύρει στην Κωνσταντινούπολή τον ανυπόταχτο Αλή. Το τέλος ήταν αναμενόμενο. Η μάχη έληξε ως συνήθως με εγκατάλειψη και προδοσία. Το κεφάλι του Τεπελενλή έγινε τρόπαιο που στάλθηκε στον σουλτάνο, ενώ εξίσου ταπεινωτική ήταν η τύχη του χαρεμιού του. Οι γυναίκες του σύρθηκαν στο χαρέμι –φυλακή του Μαχμούτ Β΄ το 1822. Εκείνο που δεν βρέθηκε ποτέ ήταν ο θησαυρός του Αλή. Σύμφωνα με τους Άγγλους και Γάλλους προξένους που τον είχαν δεί στα υπόγεια του παλατιού του ήταν αμύθητος.  Έκτοτε το κυνήγι του θησαυρού κέντριζε την φαντασία και την απληστία. Ωστόσο, παρά τις συνεχείς έρευνες όλα έμειναν στην σφαίρα του μύθου.

[1]Francois Charles Hugues Laurent Pouqueville, Voyage dans la Grece (1820).

www.ertnews.gr