Η ακτίνα θανάτου του Αρχιμήδη – 13χρονος από τον Καναδά βραβεύτηκε για την αναπαράσταση των φονικών κατόπτρων του Έλληνα μαθηματικού

Η επική πολιορκία των Συρακουσών, κατά την οποία οι Ρωμαίοι αντιμετώπισαν τους Έλληνες της Σικελίας με την εξαιρετική αντίσταση που προσέφεραν χάρη στις εφευρέσεις του Αρχιμήδη, εντυπωσίασε έναν 13χρονο, ο οποίος κατάφερε να αναπαράγει μια μικρογραφία του μηχανισμού με τα κάτοπτρα που καίγανε τα πλοία των Ρωμαίων.

Σύμφωνα με άρθρο του Business Insider, ο Brenden Sener από τον Καναδά εκπόνησε ένα επιστημονικό πρότζεκτ για να εξετάσει την εφικτότητα μιας παρόμοιας τεχνολογίας όπως αυτή που αποδίδεται στον Αρχιμήδη. Δεν επιχείρησε να προκαλέσει πυρκαγιά, αλλά να ελέγξει την αύξηση της θερμοκρασίας στον στόχο, χρησιμοποιώντας θερμικές λάμπες και καθρέφτες.

Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνάς του, ο 13χρονος έβγαλε το συμπέρασμα ότι ο Αρχιμήδης πιθανόν να μπόρεσε να επιτύχει κάτι παρόμοιο, δεδομένου ότι ιστορικά δεν υπάρχουν αποδείξεις για την ύπαρξη του μηχανισμού, αλλά αναφέρεται στον Αρχιμήδη ως εφεύρεση που κινείται ανάμεσα στο μύθο και την πραγματικότητα. “Αν η τεχνολογία εφαρμοζόταν σε μεγαλύτερη κλίμακα και με μια ισχυρότερη πηγή θερμότητας, θα ήταν πιθανό”, δήλωσε ο ίδιος στο Business Insider.

Ο Sener ενδιαφέρθηκε για πρώτη φορά για τον διάσημο Έλληνα μαθηματικό μετά την παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ για τον Αρχιμήδη. Με βάση αυτή τη συσκευή, πραγματοποίησε προηγούμενη έρευνα για επιστημονική έκθεση. Αποφασίζοντας να εξερευνήσει περισσότερες εφευρέσεις του Αρχιμήδη, ανακάλυψε τη λεγόμενη “φονική ακτίνα”.

Στο πλαίσιο του βελτιωμένου μοντέλου του, ο 13χρονος χρησιμοποίησε λάμπες θέρμανσης για να μιμηθεί τον ήλιο. Μικροί κοίλοι καθρέφτες αντέκριναν το φως σε ένα κομμάτι χαρτόνι με ένα “Χ” ως στόχος. “Ήταν μια μικρή εκδοχή, όσο πιο κοντά μπορούσα να τη φέρω στην πραγματική ζωή”, σχολίασε. Ένα υπέρυθρο θερμόμετρο κατέγραφε την αύξηση της θερμοκρασίας με κάθε προσθήκη καθρέφτη. Με μια λάμπα 100 Watt, ο πρώτος καθρέφτης αύξησε τη θερμοκρασία κατά περίπου 46 βαθμούς Φαρενάιτ. Η προσθήκη δεύτερου και τρίτου καθρέφτη αύξησε τη θερμοκρασία κατά 38 έως 40 βαθμούς, ενώ ο τέταρτος καθρέφτης την αύξησε κατά 50 βαθμούς στους 128 βαθμούς Φαρενάιτ.

Ο Sener υπέθεσε ότι η “φονική ακτίνα” του Αρχιμήδη θα μπορούσε να ήταν εφικτή με περισσότερους καθρέφτες και μια ισχυρότερη πηγή θερμότητας.

Η πολιορκία των Συρακουσών

Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών μεταξύ 214 και 212 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός, ο Μάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος, επιχείρησε να εισβάλει στο νησί της Σικελίας και να καταλάβει τις Συρακούσες, μία από τις σπουδαιότερες ελληνικές πόλεις ολόκληρης της Μεσογείου. Ωστόσο βρήκε απέναντί του όχι μόνο την σθεναρή αντίσταση των Συρακουσίων αλλά και του Αρχιμήδη ο οποίος αφιερώθηκε στο να προστατεύσει την πόλη του αξιοποιώντας τις γνώσεις του.

Ένας ιστορικός του 12ου αιώνα έγραψε ότι «γέρνοντας ένα είδος καθρέφτη προς τον ήλιο», ο Αρχιμήδης «έκαψε ολόκληρο τον ρωμαϊκό στόλο». Ο συγγραφέας, ο Ιωάννης Ζωναράς, βασίστηκε στην περιγραφή αυτή σε γραπτά ενός παλαιότερου ιστορικού, μερικές εκατοντάδες χρόνια μετά την πολιορκία.

Αντιλαμβανόμενοι πόσο δύσκολη θα ήταν η πολιορκία, οι Ρωμαίοι έφεραν τις δικές τους μοναδικές συσκευές και εφευρέσεις για να βοηθήσουν την επίθεσή τους. Σε αυτές περιλαμβάνονταν η sambuca, ένας πλωτός πύργος πολιορκίας με γάντζους, καθώς και σκάλες κλιμάκωσης σε πλοία που κατέβαιναν με τροχαλίες στα τείχη της πόλης.

Εκτός από αυτές τις καινοτόμες εφευρέσεις, ο Αρχιμήδης επινόησε αμυντικές συσκευές για να αντιμετωπίσει τις ρωμαϊκές προσπάθειες, συμπεριλαμβανομένου ενός τεράστιου γάντζου με γερανό – Η Αρπάγη του Αρχιμήδη – που χρησιμοποιήθηκε για να ανασηκώνει τα εχθρικά πλοία από τη θάλασσα πριν τα ρίξει στον όλεθρό τους.

Αυτές οι εφευρέσεις όπως και η φονική ακτίνα από τα κάτοπτρα, μαζί με τα πυρά από τις βαλλίστρες και τους οναγέρηδες που ήταν τοποθετημένοι στα τείχη της πόλης, απογοήτευαν τους Ρωμαίους και τους ανάγκαζαν να επιχειρούν δαπανηρές άμεσες επιθέσεις.

Τελικά η πόλη έπεσε το 212 π.Χ. όταν οι Έλληνες αμέλησαν τα μέτρα ασφαλείας στα τείχη λόγω της μεγάλης γιορτής της Αρτέμιδος, με αποτέλεσμα οι Ρωμαίοι να βρουν την ευκαιρία και να εισβάλουν, σφάζοντας αδιακρίτως, πλην όσων ήταν δηλωμένοι φιλορωμαίοι.

Ο Μάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος είχε διατάξει να μην σκοτωθεί ο Αρχιμήδης. Ο Αρχιμήδης ωστόσο συνέχισε να μελετά και ενώ οι Ρωμαίοι είχαν μπει στην πόλη. Ένας Ρωμαίος στρατιώτης φέρεται να τον βρήκε να σχηματίζει κάτι κύκλους στην άμμο. Ο Έλληνας μαθηματικός του είπε την διάσημη φράση «μη μου τους κύκλους τάραττε» και ο νεαρός Ρωμαίος στρατιώτης μη γνωρίζοντας ποιον έχει απέναντί του τον σκότωσε εν ψυχρώ.

Πολλοί άλλοι προσπάθησαν να αναδημιουργήσουν την ακτίνα θανάτου

Πιο πρόσφατα, η τηλεοπτική εκπομπή “Mythbusters” ασχολήθηκε τρεις φορές με την ακτίνα θανάτου του Αρχιμήδη και δεν κατάφερε ποτέ να την κάνει να λειτουργήσει. Το 2005, ένας καθηγητής του ΜΙΤ πυροδότησε ένα ξύλινο σκάφος με την τεχνική, αλλά μια δεύτερη προσπάθεια απέτυχε. Όμως η ακτίνα θανάτου έχει αιχμαλωτίσει τη φαντασία για αιώνες.

Ο φιλόσοφος Ρενέ Ντεκάρτ τη βρήκε απίθανη το 1637. Περισσότερα από 100 χρόνια αργότερα, ο λόγιος Αθανάσιος Κίρχερ πήγε στις Συρακούσες για να υπολογίσει πόσο μακριά θα ήταν τα ρωμαϊκά σκάφη. Το 1747, ο Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon, ο οποίος ήταν Γάλλος φυσιοδίφης, επιχείρησε το δικό του πείραμα με καθρέφτες.

Το 1973, ένας μηχανικός, ο Ιωάννης Σακκάς, αποφάσισε ότι η ιστορία ήταν αληθοφανής επειδή χρησιμοποίησε καθρέφτες με μπρούτζινη επίστρωση για να βάλει φωτιά σε ξύλο καλυμμένο με πίσσα μέσα σε λίγα λεπτά.

Αλλά όπως επεσήμανε ο 13χρονος Sener, τα κινούμενα σκάφη είναι πολύ πιο δύσκολοι στόχοι. Η νεφοκάλυψη, η απόσταση από την ακτή και η υγρασία του ξύλου θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα της τεχνικής.

Επιστήμονες και ιστορικοί έχουν επισημάνει ότι ο Αρχιμήδης είχε στη διάθεσή του και άλλα όπλα που ήταν λιγότερο επιδέξια και πιο οικονομικά αποδοτικά. Ορισμένοι πρότειναν κανόνια ατμού ή εμπρηστικά μείγματα ως τρόπους για την καύση των πλοίων των Ρωμαίων.

Οι Έλληνες μπορεί επίσης να χρησιμοποίησαν καθρέφτες για να θαμπώσουν τους Ρωμαίους ναυτικούς. Οι αντανακλαστικές επιφάνειες και τα πύρινα σκάφη θα μπορούσαν να συγχωνευθούν στους αιώνες που ακολούθησαν, δημιουργώντας ενδεχομένως τον μύθο της ακτίνας θανάτου.

Ό,τι κι αν συνέβη με τον Αρχιμήδη, ο Sener είναι πιο περήφανος για το βραβείο που κέρδισε από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη του Λονδίνου για την έμπνευση του ενδιαφέροντος των μαθητών για την επιστήμη και την τεχνολογία.

Σατιρικά σκίτσα χωρών – Τι θυμίζει η Ελλάδα;

Προθεσμιακές καταθέσεις – Δύο εναλλακτικές που δίνουν μεγαλύτερο επιτόκιο

Καραμανλής για Τέμπη: Η σκέψη μου δεν θα φύγει ποτέ από τους 57 νεκρούς

The post Η ακτίνα θανάτου του Αρχιμήδη – 13χρονος από τον Καναδά βραβεύτηκε για την αναπαράσταση των φονικών κατόπτρων του Έλληνα μαθηματικού appeared first on KalimeraEllada.gr.