Η ενεργειακή κρίση σαρώνει την Ευρώπη

Ο πλανήτης κινείται στους ρυθμούς μιας πρωτόγνωρης ενεργειακής κρίσης. Από τη μέρα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν έως και 25%, ενώ πρώτη θέση στην παγκόσμια ατζέντα πήρε η εξασφάλιση της πολυπόθητης ενεργειακής επάρκειας.

Σύμφωνα με τους Financial Times, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Ρωσία αποφάσισε να εισβάλει στην Ουκρανία σε μια περίοδο ακραίας στενότητας για τις ενεργειακές αγορές. Λίγες ημέρες πριν την εισβολή οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου είχαν φτάσει σε υψηλό ρεκόρ, ξεπερνώντας τα 300 δολάρια ανά βαρέλι, δηλαδή 10 φορές υψηλότερη τιμή από τον ιστορικό μέσο όρο.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη και αν η Ρωσία δεν είχε εισβάλλει στην Ουκρανία, οι τιμές του πετρελαίου θα έσπαζαν το 2022 το υψηλό όλων των εποχών.

Οι βαθύτερες αιτίες της αύξησης των τιμών, είναι μεταξύ άλλων, τα πολύ χαμηλά αποθέματα πετρελαίου παγκοσμίως, η ελάχιστη παραγωγική ικανότητα των χωρών αναφοράς και η αναμενόμενη έλλειψη προσφορά για το μέλλον.

Το 2021, η Ρωσία ήταν η μεγαλύτερη χώρα εξαγωγής φυσικού αερίου στον κόσμο, η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα εξαγωγής αργού πετρελαίου και συμπυκνωμένου αερίου, και η τρίτη μεγαλύτερη χώρα εξαγωγής άνθρακα.

Η Ευρώπη είναι ο βασικός πελάτης της Ρωσίας όσον αφορά το αργό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Global Trade Tracker, το 2021, η Κίνα έλαβε το 1/3 του Ρωσικού πετρελαίου, η Ολλανδία και η Γερμανία το 1/4, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες το 4%.

Η Ρωσία, αν και είναι ένας ενεργειακός κολοσσός, δεν έχει την πολυτέλεια της οικονομικής ανεξαρτησίας από τις διεθνείς αγορές και κυρίως από τις Ευρωπαϊκές.

Η Ρωσία έχει ήδη επενδύσει πολλά χρήματα για την κατασκευή αγωγών οι οποίοι μεταφέρουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Την ίδια στιγμή, τα 2/5 των εσόδων της Ρωσίας προέρχονται από την εξαγωγή ορυκτών καυσίμων.

Το 2021, η Ρωσία εξήγαγε περίπου το μισό αργό πετρέλαιο και άνθρακα που παρήγαγε, σε χώρες κυρίως όπως η Κίνα, Γερμανία, η Ολλανδία, η Τουρκία και η Πολωνία. Ουσιαστικά, η οικονομική βιωσιμότητα της Ρωσίας εξαρτάται από το αν θα πουλήσει ενέργεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτός είναι ο λόγος που μετά τις διαταραχές συνεργασίας με τη Δύση, η Μόσχα στρέφεται σε εναλλακτικές αγορές όπως η Κίνα και η Ινδία. Όπως αναφέρει ωστόσο η Wall Street Journal, η Ρωσία αναγκάζεται να εξάγει τώρα πετρέλαιο σε αυτές τις χώρες σε τιμές 20% χαμηλότερες από τις παγκόσμιες.

Στις 22 Φεβρουαρίου, δύο ημέρες πριν από την εισβολή, η Γερμανία αποφάσισε να διακόψει το έργο του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, ύψους 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που είχε σχεδιαστεί για να διπλασιάσει τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς τη Γερμανία. Αμέσως μετά την εισβολή, μεγάλες εταιρείες πετρελαίου, όπως η BP, η Exxon και η Shell ανακοίνωσαν ότι θα αποχωρήσουν από τη ρωσική αγορά. Η Δύση δεν είναι έρμαιο της Ρωσίας.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η ελεύθερη αγορά στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης δεν μπορεί να στηρίζεται σε εκβιαστικές συμπεριφορές, ενώ οι μεμονωμένες, σπασμωδικές κινήσεις, μόνο βλάβη μπορούν να προκαλέσουν στην παγκόσμια οικονομία και φυσικά στην παγκόσμια ειρήνη.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ3, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΦΩΤΕΙΝΗ ΓΙΟΛΤΖΙΔΟΥ

www.ertnews.gr