Εντονότερο το φαινόμενο της πράσινης παραπλάνησης ή greenwashing

Η πράσινη παραπλάνηση των καταναλωτών ή αλλιώς φαινόμενο του greenwashing που αφορά την παραπληροφόρηση σχετικά με δήθεν οικολογικά χαρακτηριστικά προϊόντων και υπηρεσιών αυξάνεται συνεχώς. Λέξεις και φράσεις όπως πράσινο, οικολογικό, φιλικό προς το περιβάλλον και βιώσιμο χρησιμοποιούνται χωρίς τεκμηρίωση και τις περισσότερες φορές λανθασμένα.

Με τη βοήθεια του προέδρου του Κέντρου Αειφορίας και Αριστείας και επισκέπτη καθηγητή στο Οικονομικό πανεπιστήμιο Αθηνών Νίκο Αυλώνα, το Ο3 της ΕΡΤ3 εξέτασε τα ευρήματα έρευνας του προγράμματος International NBA του Οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και τους κινδύνους που κρύβει το φαινόμενο για τους καταναλωτές. Σύμφωνα με τον κ. Αυλώνα η πράσινη παραπλάνηση παρατηρείται πλέον στη χώρα μας σε ποσοστό 60-70% κυρίως λόγω της έλλειψης κατανόησης των περιβαλλοντικών θεμάτων από μερίδα διαφημιζόμενων και διαφημιστικών εταιριών, κάποιες φορές για λόγους σκοπιμότητας, αλλά και εξαιτίας του αυξημένου ενδιαφέροντος από καταναλωτές για προϊόντα και υπηρεσίες που δεν βλάπτουν το περιβάλλον. Είναι ένα φαινόμενο, ωστόσο, με μεγάλη επίδραση στις επιχειρήσεις, στην κοινωνία και στην οικονομία το οποίο στη χώρα μας είναι ανεξέλεγκτο λόγω της έλλειψης νομοθετικού πλαισίου που ίσως θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για ορισμένες εταιρίες.

Η έρευνα του Οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών στο πλαίσιο του προγράμματος International MBA ανέδειξε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα πράσινης παραπλάνησης. Ένα από αυτά αφορά τα ηλεκτρικά σκούτερ, για τα οποία υπάρχει η εντύπωση ότι είναι περισσότερο οικολογικά από άλλα μέσα μεταφοράς, κυρίως επειδή έχουν λιγότερες εκπομπές αερίων. Όμως οι διαδικασίες για την κατασκευή των σκούτερ και οι μπαταρίες τους έχουν σημαντικές  εκλύσεις διοξειδίου του άνθρακα κατά τη διάρκεια παραγωγής τους, που δεν αντισταθμίζονται υποχρεωτικά από τη χρήση τους. Ένα άλλο παράδειγμα αφορά εταιρία που προωθεί σαμπουάν και προϊόντα για περιποίηση μαλλιών με «αληθινά φυτικά συστατικά». Η έρευνα όμως έδειξε ότι υπήρχαν πολλά «μη φυσικά» χημικά συστατικά άρα η επιχείρηση δημιούργησε ψευδή εικόνα για τα προϊόντα της, παραπλανώντας τους καταναλωτές. Ανάλογο ζήτημα υπάρχει και με δήθεν βιοδιασπώμενα πλαστικά καλαμάκια. Όπως επισημαίνει ο κ. Αυλώνας είναι πλέον απαραίτητο οι εταιρίες και οι διαφημιστικές καμπάνιες τους να γίνουν πιο διαφανείς ενώ σε επίπεδο κράτους θα πρέπει να θεσπιστεί ειδική νομοθεσία από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή η οποία θα μπορούσε να προβλέπει και την επιβολή προστίμων. Το φαινόμενο σύμφωνα πάντα με τον κ. Αυλώνα θα μπορούσε να περιορίσει και η ισχυροποίηση του καταναλωτικού κινήματος. Όσο για τον ίδιο τον καταναλωτή αυτό που μπορεί να κάνει -και ήδη υιοθετείται από τους νεότερους σε ηλικία- είναι να ενημερώνεται σωστά και να διαβάζει προσεκτικά τις ετικέτες των προϊόντων. Επίσης να είναι περισσότερο υποψιασμένος απέναντι σε διαφημιστικές καμπάνιες που χρησιμοποιούν υπερβολικά τα στοιχεία της φύσης.

www.ertnews.gr