Λέσβος: Η ανθρώπινη πλευρά της ιστορίας που ακολούθησε την ανταλλαγή πληθυσμών το 1922 στις δύο πλευρές του Αιγαίου (video)

Tην ανθρώπινη πλευρά της ιστορίας μετά τις ανταλλαγές πληθυσμών του 1922, για τους Σκαλοχωρίτες που έφτασαν ή παρέμειναν στο χωριό αλλά και τους Μουσουλμάνους Σκαλοχωρίτες που μετακινήθηκαν στη Μικρά Ασία, για την καλή επικοινωνία που διατήρησαν για δεκαετίες, καταγράφει έρευνα του καθηγητή Χρήστου Χατζηλία, Δρ της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Σκαλοχωρίτης και ο ίδιος.

Τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει από φωτογραφίες, μαρτυρίες, συνεντεύξεις και στις δύο πλευρές του Αιγαίου παρουσίασε ο κ. Χατζηλίας σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε από τη «Συνύπαρξη και επικοινωνία στο Αιγαίο». Όπως είπε ο Δρ. Χατζηλίας στην ΕΡΤ Αιγαίου, «οι σχέσεις των δύο κοινοτήτων, ορθόδοξης και μουσουλμανικής, μέχρι τις ανταλλαγές των πλυθησμών ήταν πολύ καλές, η μία κοινότητα βοηθούσε την άλλη και οι επαφές συνεχίστηκαν και μετά από την περίοδο αυτή. Μάλιστα καιτά τη διάρκεια της εκδήλωσης, κατατέθηκαν νέα στοιχεία που ξεπερνούν το γεωγραφικό χώρο του Σκαλοχωρίου και η έρευνα συνεχίζεται. Δεν κάνουμε εξωτερική πολιτική, θέλουμε να καταγράψουμε αυτή την άνθρώπινη πλευρά της ιστορίας και τις ανθρώπινες σχέσεις που αναπτυχθηκαν και συνεχίστηκαν παρά τις εντάσεις που προκαλούνται ανα καιρούς μεταξύ των δύο χωρών».

Πρόσφατα μάλιστα το Σκαλοχώρι ή Τσουκαλοχώρί, ή Τσουμλέκ κιόι στα τουρκικά, επισκέφθηκε η Φερντά, μία μουσουλμάνα Σκαλοχωρίτισσα 4^ης γενιάς, που έφτασε στη νησί για να αναζητήσει τον Γιώργο τον Ρωμιό. Αφηγήθηκε την ιστορία της οικογένειάς της, που έφυγε από το Σκαλοχώρι  προς το Αϊβαλί το 1822 αφήνοντας κτήματα και πρόβατα πίσω. Ένα χρόνο μετά, επισκέφθηκε το Αϊβαλί ο Γιώργος από το Σκαλοχώρι, που πούλησε κτήματα και ζώα και τους παρέδωσε τα χρήματα που ήταν αυτά που βοήθησαν την οικογένειά της να σταθεί και να στήσει και πάλι το σπιτικό της. Δυστυχώς δεν είχε άλλα στοιχεία πέραν του Γιώργου του Ρωμιού και δεν κατάφερε να βρεί περισσότερα στοιχεία για τον ευεργέτη της οικογένειάς της.

Η ιστορία της Φερντά δεν είναι μοναδική, πολλοί Τούρκοι έρχονται τα τελευταία χρόνια στο Σκαλοχώρι αναζητώντας τις ρίζες τους.

Όλη αυτή η προφορική ιστορία καταγράφεται προς το παρόν για να διασωθεί και στο μέλλον θα αποτυπωθεί πιθανόν σε ένα ντοκιμαντέρ όπως είπε στην ΕΡΤ Αιγαίου ο Χρήστος Χατζηλίας.

www.ertnews.gr