«Αδειάζει» η λίμνη του Μόρνου – Το σχέδιο της κυβέρνησης για να μη διψάσει η Αθήνα τα επόμενα χρόνια

Ένα στρατηγικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, με εκτροπές ποταμών, υλοποίηση μεγάλων έργων, θεσμική θωράκιση των εταιρειών ύδρευσης Αθήνας και Θεσσαλονίκης και περιορισμό της σπατάλης ύδατος, θέτει άμεσα σε εφαρμογή η κυβέρνηση.

Σε εκδήλωση για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ, ο Πρωθυπουργός υπεραμύνθηκε του δημοσίου χαρακτήρα της επιχείρησης και δεσμεύτηκε ότι το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό.

Αυτή τη στιγμή λόγω της έλλειψης βροχών και της μεγάλης εξάτμισης η στάθμη στη λίμνη του Μόρνου έχει πέσει σε ιστορικά χαμηλά κάτω από 400 εκατ. κυβικά. Το έλλειμμα νερού ετησίως υπολογίζεται σε 250 εκατ. κυβικά μέτρα. Με τα έργα που σχεδιάζονται γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί το έλλειμμα αυτό.

Το PLAN A, όπως το ονόμασε η ΕΥΔΑΠ, είναι η μερική εκτροπή νερού από δυο παραποτάμους του Αχελώου, τη Κρικελιώτη και τον Καρπενησιώτη. Είναι δύο ποτάμια που κατεβάζουν πολύ νερό κάθε χρόνο και συχνά οι κοίτες τους φουσκώνουν και πλημμυρίζουν τις γύρω περιοχές.

Από το πλεόνασμα του νερού των δυο αυτών παραποτάμων θα εμπλουτιστεί ο Μόρνος, καθώς το πλεονασματικό νερό που υπερχειλίζει μεταφέρεται με αυτούς του δύο αγωγούς μήκους 20χλμ στο φράγμα.

Από αυτό το έργο που θα ξεκινήσει το 2026 και θα ολοκληρωθεί λογικά το 2029 η Αττικη θα επωφεληθεί με +150 εκατ. κυβικά.

Το PLAN Β είναι οι αντλήσεις από γεωτρήσεις. Βοιωτικός Κηφισός, Μαυροσουβάλα και Ούγγροι είναι τρεις θέσεις που διαθέτουν πολύ νερό, σύμφωνα με τις δοκιμαστικές αντλήσεις που έκανε η ΕΥΔΑΠ. Από αυτές τις γεωτρήσεις θα προστεθούν στην Αττική 149 εκατ. κυβικά/έτος.

Τέλος, το PLAN C που δεν είναι η πιο οικονομική ούτε η πιο βιώσιμη λύση, αλλά αποτελεί λύση ανάγκης αν παραστεί σοβαρός λόγος είναι οι αφαλατώσεις. Σύμφωνα με το σχεδιασμό μπορούν να γίνουν σε Θίσβη, Λάυριο και Νέα Πέραμο αλλά το κόστος τους ανα κυβικό μέτρο είναι 1.000 ευρώ. Δεν είναι επιλέξιμη λύση, αλλά θα γίνουν μελέτες προκειμένου να είναι άμεσα διαθέσιμη, αν χρειαστεί.

Στερεύει ο Μόρνος – Σε ιστορικό χαμηλό η στάθμη της λίμνης

Το σήμα συναγερμού ηχεί για τον Μόρνο, κύριο τροφοδότη της Αττικής, τα αποθέματα του οποίου βρίσκονται πλέον σε ιστορικά χαμηλά κάτω από 400 εκατ. κυβικά.

Αντικρίζοντας την εικόνα του Μόρνου, του φράγματος που υδρεύει την Αττική, καλύπτοντας σε νερό το 50% του πληθυσμού της επικράτειας, μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος.

Η στάθμη έχει υποχωρήσει σε πρωτοφανή επίπεδα.

Το 2022 τα αποθέματα νερού της Αττικής ήταν 1.1 δις. κυβικά μέτρα. Τρία χρόνια αργότερα, το 2025 έπεσαν στα 400 εκατ κυβικά. Νερό που μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες για 1-1,5 χρόνο, μια προοπτική που δημιουργεί φόβο στους πολίτες σχετικά με την επάρκεια και τον χαρακτήρα του.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «η δέσμευση της κυβέρνησης αποτελεί την προστασία του νερού, το υπέρτατο δημόσιο αγαθό. Αφορά την απόλυτη και κατηγορηματική δέσμευση μας ότι η ΕΥΔΑΠ θα παραμείνει εταιρία δημόσιου χαρακτήρα».

Ο Γιώργος Στεργίου, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου ΕΥΔΑΠ, σημείωσε από την πλευρά του ότι «νέες προκλήσεις ζητούν απαντήσεις. Η ΕΥΔΑΠ μπορεί και θέλει να αποτελέσει καταλύτη επίλυσης διαχρονικών προβλημάτων στη διαχείριση του υδάτινου πόρου δημιουργώντας παράλληλα αξία για καταναλωτές και μετόχους».

Η εξάτμιση του νερού αυξήθηκε κατά 15%, Οι βροχοπτώσεις μειώθηκαν κατά 15%, Ενώ η μέση κατανάλωση αυξήθηκε κατά 6%.

Και στο παρελθόν η Αττική έζησε δύσκολες εποχές με την έλλειψη νερού όμως τώρα η τάση εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής δείχνει πως μπαίνουμε σε  μόνιμη κατάσταση συναγερμού. Το ΥΠΕΝ επεξεργάστηκε 7 μέτρα άμεσου και μεσομακροπρόθεσμου χαρακτήρα.

Με γεωτρήσεις και αφαλατώσεις θα αυξηθούν τα αποθέματα νερού

Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Σταύρος Παπασταύρου, τόνισε ότι «το μεγάλο έργο της γενιάς μας είναι ο «Εύρυτος». Η μερική εκτροπή Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο. Το έργο αυτό συμβολίζει την καλή, την ανεμπόδιστη ροή και θα θωρακίσει την Αττική για τα επόμενα 30 χρόνια.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει εκτροπή παραποτάμων του Αχελώου στον Εύηνο, γεωτρήσεις, έργα αφαλάτωσης, γεωγραφική επέκταση της αρμοδιότητας της ΕΥΔΑΠ αλλά και της ΕΥΑΘ στον έλεγχο των οποίων θα περάσει και η άρδευση. Εκσυγχρονίζονται οι δημοτικές εταιρείες ύδρευσης ενώ προωθούνται έργα σε 40 νησιά αλλά και μέτρα για τον περιορισμού απώλειας ύδατος».

Το σχέδιο θα κοστίσει 2.5 δις. € ενώ από τη Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων θα εξεταστούν αλλαγές στην τιμολόγηση του νερού.

Τα έργα θα ξεκινήσουν το 2026 και αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2029.

Ρεπορτάζ: Κατερίνα Χριστοφιλίδου, Αθανασία Σταμοπούλου

www.ertnews.gr