Εργασιακή κόλαση ή εκσυγχρονισμός; Το 13ωρο που σοκάρει τους εργαζόμενους
Το Υπουργείο Εργασίας παρουσίασε το νέο εργασιακό νομοσχέδιο με τον τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη», το οποίο στοχεύει στον εκσυγχρονισμό του εργασιακού πλαισίου στη χώρα μας. Παρά την προοδευτική του φρασεολογία, οι βασικές προβλέψεις έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς δίνουν στους εργοδότες μεγαλύτερη ευελιξία, συχνά εις βάρος των εργαζομένων.
Η πιο αμφιλεγόμενη διάταξη αφορά τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας: από το παραδοσιακό οκτάωρο πλέον, επιτρέπεται εργασία έως και 13 ώρες ημερησίως στον ίδιο εργοδότη, ενώ οι υπερωρίες δεν αμείβονται άμεσα αλλά συμψηφίζονται με ρεπό ή ημέρες άδειας σε περιόδους μειωμένης απασχόλησης. Η περίοδος διευθέτησης επεκτείνεται από 6 σε 12 μήνες, δίνοντας στον εργοδότη τη δυνατότητα να κατανείμει την εργασία ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης, αφήνοντας τον εργαζόμενο πιο εκτεθειμένο.
Παράλληλα, εισάγεται η δυνατότητα σύναψης ατομικών συμβάσεων μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, που περιορίζουν τη συλλογική προστασία και μπορούν να μειώσουν τις αποδοχές ή να κατακερματίσουν τον χρόνο εργασίας. Ο εργαζόμενος βρίσκεται σε δυσχερή θέση αν δεν υπογράψει, καθώς η νομοθεσία επιτρέπει στον εργοδότη να έχει πάντα το πλεονέκτημα.
Το νομοσχέδιο δεν περιορίζεται στον χρόνο εργασίας: περιλαμβάνει 8 βασικούς άξονες που στοχεύουν στην ψηφιοποίηση των διαδικασιών, στη μείωση της γραφειοκρατίας και στην ενίσχυση της ασφάλειας και της υγείας στον χώρο εργασίας. Συγκεκριμένα:
Εύκολες και γρήγορες προσλήψεις: Με απλοποιημένα έντυπα και ψηφιακές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένου του myErgani για εργοδότες και εργαζόμενους, ακόμα και για προσλήψεις μικρής διάρκειας.
Μείωση γραφειοκρατίας: Κατάργηση έντυπων βιβλίων αδειών, ψηφιακή καταγραφή του χρόνου εργασίας και ενοποίηση πολιτικών πρόληψης βίας και παρενόχλησης.
Εκσυγχρονισμός εργατικών διατάξεων: Υπερωρίες και για εκ περιτροπής εργασία με νόμιμες προσαυξήσεις, επέκταση του 13ώρου στον ίδιο εργοδότη.
Ενίσχυση εργαζομένων: Τετραήμερη εργασία για γονείς, επέκταση επιδομάτων κυοφορίας και λοχείας, προστασία αποδοχών, μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση ετήσιας άδειας.
Υγεία και ασφάλεια: Υποχρεωτική παρουσία συντονιστών ασφάλειας σε μεγάλα έργα, σεμινάρια πρώτων βοηθειών, βελτίωση καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών.
Εναρμόνιση με διεθνείς συμβάσεις ILO: Κυρώσεις διεθνών πράξεων που ενισχύουν την προστασία των εργαζομένων.
Ενίσχυση Επιθεώρησης Εργασίας: Αυστηρότερες κυρώσεις, βελτίωση ελέγχων και υποστήριξη των υπηρεσιών.
Κοινωνικοασφαλιστικές διατάξεις: Απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες και νυχτερινά, δυνατότητα επιστολικής ψήφου σε οργανώσεις συνταξιούχων, προστασία επιδομάτων γονέων και συνταξιούχων.
Παρά τις διακηρύξεις περί «στήριξης των εργαζομένων», η νομοθεσία ανοίγει το δρόμο σε εκτεταμένη ευελιξία που οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μπορεί να οδηγήσει σε υπερεργασία και περιορισμό της συλλογικής προστασίας. Οι εργαζόμενοι θα χρειαστεί να παρακολουθούν στενά την εφαρμογή των νέων διατάξεων, ενώ οι επιχειρήσεις καλούνται να συμμορφωθούν με τα νέα όρια απασχόλησης και ανάπαυσης.