Γιώργος Γεραπετρίτης: Σήμερα, η διστακτικότητα είναι απούσα και η Ελλάδα παρούσα

Η Ελλάδα ενισχύεται και κάνει σημαντικά βήματα στην εξωτερική πολιτική της, τονίζει με άρθρο του στο «Μανιφέστο» ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, εν μέσω μιας αποδεδειγμένα δύσκολης περιόδου μεταπολεμικά παγκοσμίως, υπογραμμίζοντας πως η εύπεπτη δημαγωγία είναι, απλά, καταστροφή για τη χώρα.

Ακολουθεί το πλήρες άρθρο

«Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τέχνη στον δημόσιο λόγο από το να μπορεί κανείς να απλοποιεί επιτυχώς σύνθετες έννοιες και καταστάσεις, χωρίς να υποκύψει σε υπεραπλουστευτικό λόγο, είτε από άγνοια είτε από υποκείμενη σκοπιμότητα. Δυστυχώς, ζούμε στην εποχή της επιλεκτικής και αδιασταύρωτης πληροφορίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου ηπροσφυγή στην πρωτογενή πηγή θεωρείται περιττή και η αναζήτηση των πραγματικών δεδομένων αχρείαστη ταλαιπωρία.

Ολοι είχαν μια βαρυσήμαντη κουβέντα να πουν μόλις έγινε γνωστή η έκδοση απόφασης αιγυπτιακού Εφετείου για την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά, χωρίς όμως κανείς να έχει μπει στον κόπο να διαβάσει το κείμενο της απόφασης – δεν θα ήταν και άμεσα εύκολο δεδομένου ότι επρόκειτο για απόφαση 160 σελίδων στην αραβική, η οποία, κατά τον χρόνο των εκάστοτε δηλώσεων δεν είχε καν επισήμως επιδοθεί. Και πολλοί έσπευσαν να ξιφουλκήσουν για την απόφαση της Λιβύης για την αξιοποίηση θαλάσσιων οικοπέδων, ερμηνεύοντας έναν χάρτη που εμφανίστηκε σε βίντεο, χωρίς συντεταγμένες, που εκ πρώτης όψεως φαίνεται να σέβεται τη μέση γραμμή κατά την αντίληψη της Ελλάδας βάσει διεθνούς δικαίου.

Και στην τυπική διακοίνωση της Αιγύπτου για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό μας Σχεδιασμό, αγνοήθηκε η κρίσιμη παράγραφος με την οποία επιβεβαιώνεται η δέσμευση της Αιγύπτου για συνεργασία και διαβούλευση στο πλαίσιο των κοινών συμφερόντων και για την ενίσχυση των ήδη εξαιρετικών σχέσεων των δύο χωρών.

Από την άλλη πλευρά, η αντιπολίτευση όπλισε καιόμενους μύδρους για τη συμμετοχή μη κοινοτικών κρατών-μελών στο αμυντικό πρόγραμμα SAFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν η ελληνική διπλωματία δημιούργησε, εκ του μη όντος, δικαίωμα βέτο κάθε χώρας για την προστασία των εθνικών της συμφερόντων. Στους λαϊκιστές και υστερόβουλους η αλήθεια είναι αδιάφορη και ως εκ τούτου επενδύουν σε τοξικό λόγο που βρίθει αντιφάσεων. Ιδίως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής που έχουν μεγάλο βαθμό συνθετότητας και διεγείρουν ανέξοδα το θυμικό των ανθρώπων.

Αντίφαση πρώτη: Η Ελλάδα οφείλει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της θέσης της, την ίδια στιγμή όμως αντιλαμβανόμαστε άνευ ετέρου ως ήττα οποιαδήποτε αντίδραση στις πρωτοβουλίες αυτές. Ναι στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. Ναι στην αξιοποίηση θαλάσσιων οικοπέδων μέσω ενεργειακών κολοσσών. Ναι στα περιβαλλοντικά θαλάσσια πάρκα.

Ομως δεν ανεχόμαστε ότι η δράση θα φέρει την αντίδραση. Εκείνο που παραγνωρίζεται είναι ότι για πρώτη φορά η Ελλάδα αναλαμβάνει η ίδια την πρωτοβουλία συντεταγμένων κινήσεων στη γεωπολιτική σκακιέρα, καταγράφοντας και ενδυναμώνοντας τις θέσεις της. Δεν ακολουθούμε, όπως συνέβαινε όταν εμείς τυπικά αντιδρούσαμε σε καινοφανείς «θεωρίες», όπως αυτές της «Γαλάζιας Πατρίδας», της αποστρατικοποίησης και των γκρίζων ζωνών ή στο τουρκολυβικό μνημόνιο. Οι ρόλοι έχουν στην πραγματικότητα αναστραφεί. Εξ ου είναι ενδιαφέρον ότι η όποια κριτική στην εξωτερική μας πολιτική δεν ασκείται στη δική μας δράση αλλά στις αντιδράσεις των άλλων. Η σημερινή κυβέρνηση δρα με αυτοπεποίθηση και χωρίς κανέναν φόβο λόγω της σταθερής οικονομίας, της ισχυρής άμυνας και του μεγάλου διπλωματικού κεφαλαίου της χώρας μας. Οι θεράποντες της επώδυνης ακινησίας του παρελθόντος, τις συνέπειες της οποίας κληρονομήσαμε, καθίστανται δυστυχώς κήνσορες του πολιτικού μηδενισμού. Όμως, σήμερα, η διστακτικότητα είναι απούσα και η Ελλάδα παρούσα.

Αντίφαση δεύτερη: Η Ελλάδα οφείλει να σέβεται το διεθνές δίκαιο, αλλά ταυτόχρονα να είναι και συναλλακτική στις διεθνείς σχέσεις της. Η θέση αυτή ερείδεται σε ένα βάσιμο οντολογικό φαινόμενο. Η διεθνής πολυμέρεια υποχωρεί και κερδίζουν έδαφος τα μεγάλα και ισχυρά κράτη και ηγέτες που έχουν πραγματική δυνατότητα να επιβάλουν τους όρους τους. Αρα, βάσει αυτής της λογικής, πρέπει να καταστούμε μέρος ενός γεωπολιτικού πλειστηριασμού, ώστε να μεγιστοποιήσουμε τα διπλωματικά μας κέρδη. Υπάρχει κάποιος που να πιστεύει γνήσια ή να μπορεί να εικάσει βάσιμα ότι σε μια τέτοια πλειοδοσία και στη δεδομένη γεωγραφία θα βγούμε κερδισμένοι; Και κάτι ακόμη. Αν σήμερα εγκαταλειφθεί η βασική αρχή περί καθολικής υπεροχής του διεθνούς δικαίου, διά της συνειδητής επιλογής μιας συναλλακτικής εξωτερικής πολιτικής, έχει αυτομάτως απολεσθεί όχι μόνο το πολιτικό επιχείρημα αλλά κυρίως το οποιοδήποτε έννομο συμφέρον για τη χρήση του διεθνούς δικαίου, όταν έρθει η ώρα, για παράδειγμα ως εργαλείου για τις οριοθετήσεις θαλάσσιων ζωνών ή για την επίλυση του Κυπριακού. Η θέση περί υπεροχής της συναλλακτικής διπλωματίας έναντι του διεθνούς δικαίου είναι αφελής, αν όχι επικίνδυνη.

Αντίφαση τρίτη: Η Ελλάδα ορθώς ακολουθεί μια διαβουλευτική τακτική έναντι των γειτόνων μας, η οποία όμως είναι εξ ορισμού υποχωρητική. Η σκέψη αυτή έχει πολλαπλά λογικά και πολιτικά σφάλματα. Πρώτα απ’ όλα, το να είσαι διαβουλευτικός δεν σημαίνει ότι κάνεις υποχωρήσεις. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να επιδιώκει τη συνεννόηση με τα γειτονικά της κράτη, χωρίς καμία παραχώρηση στις εθνικές μας θέσεις, έχοντας όμως κερδίσει μια λειτουργική σχέση που μας επιτρέπει να προλαμβάνουμε κρίσεις και σταδιακά να ενισχύουμε περαιτέρω την αμυντική μας θωράκιση. Αν έχει κάποιος να προσάψει υποχωρήσεις της κυβέρνησης στα εθνικά, απέναντι στην προφανή ενίσχυσή μας στη γεωπολιτική σκακιέρα, ας το πράξει, όμως με συγκεκριμένα στοιχεία. Επιπλέον, συζητήσεις με τους γείτονες έκαναν όλες οι κυβερνήσεις, με περισσότερους τρόπους.

Εκείνο που δεν προέκυψε από τις συζητήσεις εκείνες ήταν μια μακροσκοπική βελτίωση της θέσης της Ελλάδας και μείωση των κινδύνων στο πεδίο. Σήμερα η θέση μας, με τις έμπρακτες πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί, έχει βελτιωθεί, ενώ την ίδια στιγμή ελαχιστοποιήθηκαν οι μεταναστευτικές ροές εξ ανατολών και οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου. Και, στο τέλος της ημέρας, αν η επίλυση αυτών των προβλημάτων ήταν τόσο απλή όσο εμφανίζεται, το απλό ερώτημα είναι γιατί δεν επιλύονταν και απλώς μεταφέρονταν από κυβέρνηση σε κυβέρνηση, συνήθως σε πιο επιβαρυμένη κατάσταση από αυτήν που είχαν παραληφθεί. Η σημερινή κυβέρνηση ουδέποτε έθεσε τον πήχη των προσδοκιών στην επίλυση πολυετών εκκρεμοτήτων μέσα σε μία διετία. Κάνουμε τα βήματα εκείνα που είναι εφικτά, χωρίς να προβούμε σε καμία παραχώρηση στα εθνικά μας συμφέροντα. Υπάρχει άραγε πιο σύνθετη άσκηση από αυτή; Φυσικά και όχι – για αυτόν τον λόγο η απλοϊκότητα περισσεύει.

Στην αποδεδειγμένα πιο δύσκολη περίοδο μεταπολεμικά για τον κόσμο, η Ελλάδα ενισχύεται και κάνει σημαντικά βήματα στην εξωτερική πολιτική της, που σκοπό έχει να εμπνέει στους πολίτες ασφάλεια και αυτοπεποίθηση. Και τούτη τη στιγμή, η κυβέρνηση μπορεί να τα εγγυηθεί. Όσοι δεν φορούν παρωπίδες μπορούν να δουν και να αξιολογήσουν πού βρισκόμασταν και πού είμαστε σήμερα. Με άσκηση στο πεδίο των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, με μεγάλο αποτύπωμα στο διεθνές περιβάλλον, με ισχυρές περιφερειακές συμμαχίες, με απόλυτη ετοιμότητα για οτιδήποτε συμβεί, χωρίς φόβο αλλά και χωρίς εφησυχασμό. Με γνώση, ευπρέπεια και φρόνηση, χωρίς φαρισαϊσμούς και ανέξοδες κορόνες εσωτερικής κατανάλωσης. Η εύπεπτη δημαγωγία είναι, απλά, καταστροφή για τη χώρα».

www.ertnews.gr