Το Κουρμπάν Μπαϊράμ στην Ξάνθη: Μνήμη, Πίστη και Πολιτισμική Συνύπαρξη 

Η πόλη της Ξάνθης, κοιτίδα ιστορικών μνημών και πολιτισμικής πολυφωνίας, αποτελεί ζωντανό παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης θρησκευτικών και πολιτισμικών ταυτοτήτων.

Κάθε χρόνο, με την ευκαιρία του Kurban Bayram (Εΐντ αλ-Αντχά), η τοπική μουσουλμανική κοινότητα της Ξάνθης στη Θράκη τιμά την παράδοση του προφήτη Ιμπραήμ με τρόπο τελετουργικά βαθύ και κοινωνικά εναρμονισμένο.

Ο Προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης Ιμπραήμ, δηλαδή ο βιβλικός Αβραάμ, είναι η κεντρική μορφή της γιορτής αυτής κατά την ισλαμική παράδοση, η θυσία του γιου του Ισμαήλ αποτελεί ένδειξη απόλυτης πίστης στον Αλλάχ. Η γιορτή αυτή, που περιλαμβάνει τη θυσία ζώου ως ένδειξη υπακοής στον Θεό, πλαισιώνεται από πράξεις ελεημοσύνης και φιλανθρωπίας, οικογενειακές συναθροίσεις, επισκέψεις σε τάφους και γεύματα ανοικτά σε όλους, ανεξαρτήτως θρησκείας.

Η αλληλοϋποδοχή μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων κατοίκων με ανταλλαγές ευχών, κερασμάτων και επισκέψεις σε γειτονιές ενισχύει την κοινωνική συνοχή και εκφράζει βαθύ σεβασμό προς τη διαφορετικότητα του «άλλου».

Η Ξάνθη δεν είναι απλώς μια πόλη με θρησκευτικές μειονότητες, είναι ένας πολυπολιτισμικός τόπος, όπου η ιστορία από την Οθωμανική περίοδο έως σήμερα, έχει αφήσει παρακαταθήκες διαθρησκευτικού διαλόγου και πολιτισμικής αλληλεπίδρασης. Η διατήρηση των εθίμων του Κουρμπάν Μπαϊράμ στον δημόσιο χώρο, η μέριμνα για την υγειονομική και κοινωνική του διάσταση, αλλά και η συνύπαρξη χωρίς συγκρούσεις, γεγονός αξιοσημείωτο, καθώς στα τελευταία εκατό χρόνια δεν έχει καταγραφεί καμία θρησκευτική ένταση ή σύγκρουση μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων στην περιοχή, καθιστούν το γεγονός αυτό όχι μόνο θρησκευτικό, αλλά και κοινωνιολογικό φαινόμενο.

Η πολιτεία οφείλει να διαφυλάσσει αυτό το πρότυπο συνύπαρξης ως πολιτιστικό κεφάλαιο.

Τα σχολεία, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης και οι θεσμικοί φορείς πρέπει να αναδεικνύουν την αλληλεγγύη και τον αλληλοσεβασμό, ώστε οι επόμενες γενιές να συνεχίσουν να ζουν σε ένα περιβάλλον που δεν αρκείται απλώς στη «συμβίωση», αλλά οικοδομεί ουσιαστική συνπολιτειακότητα.

Το Κουρμπάν Μπαϊράμ στην Ξάνθη δεν είναι απλώς μια μουσουλμανική γιορτή. Είναι έκφραση ταυτότητας, γέφυρα κατανόησης και σημείο συνάντησης πολιτισμών και κουλτούρας που αλληλοεκτιμούνται και συνδημιουργούν το κοινωνικό σώμα της πόλης. Αυτό καθιστά την Ξάνθη όχι απλώς μοναδική, αλλά μια πόλη μαγική ως πρότυπο αρμονικής συνύπαρξης και πολιτισμικής ειρήνης για ολόκληρη την Ευρώπη.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Tsitselikis, K. Old and New Islam in Greece: From Historical Minorities to Immigrant

Newcomers. Brill, 2012.

• Dragona, T. & Frangoudaki, A. (επιμ.). “Το Εμείς και οι Αλλοι” στην Εκπαίδευση.

Μεταίχμιο, 2001.

• Ζυρίνης, Χ. Η Θράκη στον Χρόνο. Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, 1999.
• Καραγιαννίδης, Α. «Οι μουσουλμανικές εορτές στη Θράκη: Κοινωνιολογικές

προσεγγίσεις», Θρακικά Χρονικά, 87 (2015), σ. 45–60.